Bursztyn C10H16O
Bursztyn (zwany również jantarem) ma pochodzenie roślinne. Jest żywicą, która przed tysiącami lat wypłynęła z drzew szpilkowych, zwanych bursztynowymi. Obecnie bursztyn jest wydobywany metodami stosowanymi w górnictwie. Znajdowany bywa w kawałkach zaokrąglonych, o stępionych krawędziach oraz w postaci różnej wielkości ziaren. Ma barwę miodowożółtą z odcieniem czerwonym, ciężar właściwy 1,08, twardość 2-2,5. Spala się dając gęsty, wonny dym. Ogrzany w oliwie mięknie i daje się łatwo giąć. Topi się jednak mniej łatwo niż inne żywice.
Bursztyn jest najczęściej występującym w Polsce materiałem zdobniczym używanym w jubilerstwie, największe bowiem jego złoża znajdują się nad brzegami Bałtyku. Wydobywany jest albo przy samym brzegu, albo w piasku w dość znacznych od brzegu odległościach. Po każdej prawie burzy fale Bałtyku wyrzucają na brzeg kawałki bursztynu. W większych ilościach bursztyn występuje również na Pomorzu, koło Ostrołęki, nad Narwią, a w niewielkich ilościach nawet w okolicy Krakowa.
Bursztyn znano i wysoko ceniono już w starożytności. W poszukiwaniu elektronu (tak zwali bursztyn Grecy, Fenicjanie, a później Rzymianie) organizowano specjalne wyprawy nad brzegi Bałtyku.
Obecnie wydobywa się w Polsce rocznie kilka tysięcy kilogramów bursztynu. Posegregowane kawałki, zależnie od ich przeznaczenia, rozłupuje się lub przepiłowuje, a następnie szlifuje pumeksem, kredą i wodą. Odpadki bursztynu ogrzewa się aż do upłynnienia, a później prasuje i formuje. Prasowany bursztyn jest tańszy niż naturalny i nosi nazwę ambroidu.
Bursztyny często zawierają w swym wnętrzu różne owady — okazy fauny sprzed tysięcy lat. Bursztyny takie są bardzo poszukiwane i wysoko cenione. Często jednak ma się tutaj do czynienia z fałszerstwem, gdyż osiągnięto już umiejętność sztucznego umieszczania żuczka lub muszki wewnątrz bursztynu.
W Polsce istnieją obecnie dwie fabryki wyrobów bursztynowych (jedna we Wrzeszczu, a druga w Sopocie).
Najważniejszym odbiorcą bursztynu są kraje Bliskiego Wschodu, a przede wszystkim Turcja.
Nazwę czarnego bursztynu nadaje się często minerałowi zwanemu gagatem. Jest to odmiana węgla, zbita, dająca się obrabiać i polerować.