Grupa korundu Al2O3 – Rubin Szafir

Korund jest tlenkiem glinu. Do grupy korundu należy wiele kamieni szlachetnych, które zależnie od swej barwy noszą w jubilerstwie różne nazwy. Nie rozłupuje się. Odznacza się wyraźną dwubarwnością, dwójłomność ma słabą. Jest odporny na działanie kwasów. W płomieniu dmuchawki gazowej nie topi się.

Rubin, zwany karbunkułem, jest najcenniejszym przedstawicielem grupy korundu. Czerwoną swą barwę kamień ten zawdzięcza niewielkiej domieszce chromu.
Najpiękniejsze rubiny mają soczyste, ciemnoczerwone zabarwienie i — bez względu na miejsce swego pochodzenia — noszą nazwę rubinów z Birmy. W przeciwieństwie do nich rubiny ze Sri Lanki mają barwę jasnoczerwoną, od malinowoczerwonej do ciemnoróżowej. Rubiny z Tajlandii różnią się od poprzednich tym, że czerwień ich przechodzi w odcień pomarańczowy. Duże, czyste, bez skaz i wrostków rubiny są bardzo rzadkie, dlatego osiągają w niektórych przypadkach cenę wyższą niż diamenty. Rubiny syntetyczne otrzymywane są powszechnie metodą A. Verneuilla przez stopienie w płomieniu tlenowo-wodorowym bezpostaciowej glinki z nieznaczną domieszką węglanu potasowego, fluorku wapniowego oraz jako środka barwiącego — dwuchromianu potasowego. Odróżnienie rubinów syntetycznych od naturalnych jest bardzo trudne. Dokonuje się go pod mikroskopem, a wskaźnikami są rozmaitego rodzaju wrostki, jak blaszki łyszczyków lub igiełki rutylu, których brak w rubinach syntetycznych.

Szafir jest również korundem barwy niebieskiej. Znajdowany jest w tych samych miejscach co rubin. Niebieska barwa tego kamienia pochodzi od nieznacznej zawartości tlenków żelaza i tytanu. Szafir ma dwubarwność jeszcze wyraźniejszą niż rubin; w dychroskopie jeden obraz ma barwę ciemnoniebieską, a drugi — zieloną.

Syntetyczne szafiry otrzymuje się w sposób podobny jak rubiny, a w użytej do stopu mieszaninie zmienia się tylko barwnik.

Fantazyjne nazwy mają inne odmiany korundu, przy czym określenie „wschodni” lub „orientalny” nie zawsze jest wskaźnikiem pochodzenia kamienia, lecz oznacza stopień jego piękności, gdyż Wschód jest ojczyzną najpiękniejszych kamieni szlachetnych. Np. korund barwy fioletowej znany jest w handlu pod nazwą orientalnego lub wschodniego ametystu; korund barwy żółtej nazywany jest orientalnym topazem; korund barwy zielonkawożółtej — orientalnym szmaragdem, a korund barwy zielonej — orientalnym akwamarynem. Bardzo popularny w jubilerstwie jest również korund bezbarwny, zwany białym szafirem.