Beryl
Symbol chemiczny Be.
Masa atomowa 9,013.
Gęstość g/cm³ 1,81.
Temperatura topnienia 1287°C.
Temperatura wrzenia 2500°C.
Beryl jest metalem o ogromnej przyszłości ze względu na swą lekkości ciekawe własności. Ma on barwę stalowoszarą; sproszkowany i ogrzany spala się w powietrzu, jaskrawo świecąc. O ile przed 25 laty nigdzie nie wydobywano tego metalu na skalę przemysłową, to już w 1940 r. światowa produkcja berylu wynosiła 5000 t, a zużycie w ostatnich latach wojny wynosiło kilkadziesiąt ton dziennie. Stopy berylu z miedzią o zawartości zaledwie 3% berylu odznaczają się ogromną twardością, elastycznością i wytrzymałością. Dodatek 1,8% berylu w stopie z niklem daje materiał o wytrzymałości na ściskanie kilkudziesięciu ton na 1 cm3. Połączenia glinu z berylem są doskonałym odtleniaczem przy sporządzaniu lekkich stopów glinowo-magnezowych, powszechnie stosowanych w lotnictwie. Wreszcie dalsze zainteresowanie berylem spowodowało odkrycie sposobów uszlachetniania stali zwykłych przez proces zwany berylizacją, polegający na nasyceniu berylem warstwy powierzchniowej wyrobów stalowych.
Metal ten nabrał jeszcze większego znaczenia w 2. połowie XX w. ze względu na zastosowanie go do budowy stosów atomowych. Okazało się bowiem, że beryl stanowi wspaniałe źródło neutronów, tj. tych najważniejszych pocisków atomowych, które dają rozmaite izotopy promieniotwórcze o wielkim znaczeniu naukowym, przemysłowym i lekarskim.
Głównym surowcem, z którego otrzymuje się beryl, jest krzemian glinowo-berylowy. Kamienie szlachetne—szmaragd i akwamaryn—są odmianą berylu zabarwionego tlenkiem chromowym. Związki chemiczne berylu są bezbarwne i odznaczają się słodkim smakiem. Używane są również do produkcji syntetycznego szmaragdu.