Platerowanie galwaniczne cz.2

Wykwaszanie. Po odtłuszczeniu i wypłukaniu w wodzie przedmioty wykwasza się przez zanurzenie ich w roztworze kwasu siarkowego w wodzie w stosunku 1:50. Do przedmiotów sporządzonych z miedzi, brązu lub mosiądzu należy używać silniejszego kwasu siarkowego, a mianowicie rozpuszczonego w stosunku 1:10. Przedmioty sporządzone z alpaki lepiej jest wykwaszać w kwasie azotowym rozcieńczonym wodą w stosunku 1:10. W kąpieli tej przedmioty powinny pozostać tak długo, aż ich powierzchnia stanie się jasna i zupełnie pozbawiona tlenków.

Wytrawianie. Po wykwaszeniu przedmioty wyjmuje się z kąpieli cęgami miedzianymi lub mosiężnymi, płucze w wodzie, a mając do czynienia z przedmiotami sporządzonymi z miedzi lub jej stopów, zanurza się je w kąpieli o składzie następującym:

1. kwas azotowy stężony 1000 g
kwas siarkowy stężony 800 g
kwas solny stężony 500 g
sadza błyszcząca 40 g

lub

2. kwas siarkowy stężony 1000 g
kwas azotowy stężony 750 g
sól kuchenna 100 g

Kąpiele te tuż po sporządzeniu są gorące; mogą być używane po ostudzeniu. Trawienie przedmiotów w tej kąpieli, zwane również z niemiecka „gelbrynowaniem”, ma na celu uzyskanie zupełnie wolnej od tlenków, błyszczącej powierzchni.

Nie może ono trwać długo, gdyż wtedy przedmiot byłby zbyt silnie wytrawiony i w rezultacie uzyskałby nie błyszczącą, lecz matową powierzchnię. Czas trawienia nie trwa dłużej niż kilka sekund, po czym przedmiot wyjmuje się szybko z kąpieli i dokładnie płucze w wodzie bieżącej lub też w kilku obok siebie umieszczonych dużych naczyniach z wodą.

Ortęciowanie —jest to pokrycie przedmiotu amalgamatem rtęci.
Przedmiot po wytrawieniu i dokładnym wypłukaniu w wodzie zanurza się w roztworze 2-10 g azotanu rtęci w 11 wody destylowanej; na kąpiel tę można zadziałać kilkoma kroplami kwasu azotowego, aby się stała zupełnie klarowna. W kąpieli przedmiot pozostaje tak długo, aż uzyska piękną
srebrnobiałą barwę, po czym płucze się go w wodzie i przechowuje pod wodą z niewielkim dodatkiem kamienia winnego; po wyjęciu z kąpieli zawiesza w odpowiedniej kąpieli galwanicznej. Ortęciowanie stosuje się zawsze w tych przypadkach, gdy platerowanie ma być solidne i grube.

Przedmioty srebrne po odtłuszczeniu wylcwasza się, szczotkuje i od razu wiesza w kąpieli galwanicznej.

Do wytwarzania prądu przy platerowaniu galwanicznym używa się w większych zakładach dynamomaszyn, czyli prądnic, lub też prostowników. W małych pracowniach do platerowania przedmiotów o niewielkiej powierzchni wystarczą ogniwa galwaniczne lub prostowniki. Ogniwo jest najmniejszym i najtańszym źródłem prądu; działanie jego polega na przemianie energii chemicznej na prąd elektryczny.

Do niedawna jeszcze w pracowniach złotniczych powszechnie stosowano ogniwa mokre Greneta, Leclanchego, Daniela i Bunsena, które dla wzmocnienia prądu łączono w baterie galwaniczne. Obecnie ogniwa mokre wyszły już prawie całkowicie z użycia, ustępując miejsca prostownikom oraz ogniwom suchym.

Prostownik jest rodzajem przetwornicy, w której jednak prąd zmienny nie jest przetwarzany, lecz prostowany. W użyciu znajdują się prostowniki rtęciowe i selenowe2. Prostowniki mają tę wielką zaletę, że nie zajmują dużo miejsca, działają bez przerwy i nie wymagają żadnego dozoru; są one jednak dość kosztowne.

Ogniwa suche3 składają się z ujemnej elektrody cynkowej i dodatniej elektrody węglowej. Jako elektrolit znajduje się w nich pasta składająca się z salmiaku z dodatkiem chlorku cynkowego, ziemi okrzemkowej i wody. Ogniwo suche ma siłę elektromotoryczną ok. 1,5 V. Pojedyncze ogniwa łączy się w baterię najczęściej szeregowo.