Perła

Perła, w 90% węglan wapnia, jest najcenniejszym produktem świata zwierzęcego, stosowanym w zdobnictwie od najdawniejszych czasów.
Istnieją różne teorie powstawania pereł. Według jednej z nich przyczyną tworzenia się perły jest maleńkie ziarenko piasku lub innego ciała stałego, które dostawszy się pod skorupę małża, pobudza go do wydzielania substancji perłowej. Według innej — przyczyną powstania perły są pasożyty. Najnowsza teoria głosi, że perła utworzyć się może bez działania czynników zewnętrznych, pod wpływem zaobserwowanego u małży pewnego typu zwyrodnienia w postaci torebki tkankowej, wydzielającej masę perłową. Bez względu jednak na przyczyny zewnętrzne lub wewnętrzne, perła zawsze powstaje w takiej torebce. Komórki tej torebki działają podobnie jak część płaszcza małża, która powoduje powstanie macicy perłowej, wyścielającej wnętrze skorupy.
Pod względem chemicznym perła jest węglanem wapnia z nieznaczną domieszką substancji organicznej, która jest nietrwała i po pewnym czasie rozkłada się, przez co perła traci swój żywy połysk, czyli — mówiąc fachowo — „starzeje się”. Jest to również przyczyną nieprzetrwania do naszych czasów pereł noszonych w starożytności.
Ciężar właściwy perły wynosi 2,6. Perła składa się z cienkich warstw, dzięki czemu ma piękny matowy połysk. Najbardziej cenione są perły o kształcie okrągłych kul. Nieco niżej szacowane są perły w formie gruszek. Perły o nieregularnych kształtach noszą nazwę „barokowych”.
W handlu jubilerskim perły szacuje się biorąc pod uwagę ich piękność oraz ciężar. Ciężar ten wyraża się w grenach, przy czym 1 gren = 1/4 karata = 1/20 g.
Zależnie od barwy muszli, pod którą powstała perła, ma ona barwę niebieską, żółtawą lub czarną. Kwasy, nawet tak słabe, jak octowy, rozpuszczają perłę bez śladu.
Najcenniejszych i najpiękniejszych pereł dostarczają małże z zatoki Mannar, znajdującej się między wyspą Cejlon a Indiami, oraz z Zatoki Persldej. Małże te żyją również w wielu innych ciepłych morzach, których temperatura nie spada poniżej 25°C.
Przebywają one na głębokości od 8 do kilkunastu metrów, spoczywając na wapiennym, najczęściej koralowym podłożu. Połowem ich trudnią się wyspecjalizowani w tym zawodzie nurkowie. Przeciętnie na 40-50 wydobytych na powierzchnię małży tylko w jednym znajduje się cenna perła.