Luty na osnowie indu i galu

Luty na osnowie indu. Ind podobnie jak bizmut należy do najłatwiej topliwych metali (temperatura topnienia indu 156,2°C). Z pozostałymi metalami tej grupy, tj. cyną, bizmutem, kadmem i cynkiem tworzy szereg stopów, z których część z powodzeniem wykorzystuje się do lutowania.

Luty na osnowie indu charakteryzują się dwoma cennymi własnościami: dobrą zwilżalnością szkła i kwarcu oraz wysoką odpornością na korozję w środowiskach zasadowych. Dlatego mimo wysokiej ceny indu, luty te szeroko są stosowane do łączenia części szklanych i kwarcowych (szczególnie w urządzeniach próżniowych) oraz części metalowych pracujących w ośrodkach zasadowych.

Często dla obniżenia ceny ilość indu w łucie zmniejsza się do 25%. Już ta jednak ilość jest wystarczająca dla zapewnienia dobrej odporności na korozję. Przykładem takiego lutu jest stop o składzie 37,5% Sn, 37,5% Pb i 25% In i zakresie temperatur topnienia 135-180°C. Równie dobre własności ma lut zawierający 75% Pb i 25% In, o temperaturze początku topnienia 230°C.

Z lutów bogatych w ind szczególnie dobre własności wykazują eutektyczne stopy o składzie 52% In i 48% Sn oraz 97% In i 3% Ag, stosowane w technice wysokiej próżni do łączenia części szklanych i kwarcowych z metalami. Luty te nie wymagają stosowania topników.

Inne podwójne stopy eutektyczne, zawierające 34% Bi lub 26% Cd używane są do lutowania półprzewodników, np. germanu.

Skład chemiczny i temperaturę topnienia niektórych eutektycznych stopów na osnowie indu, mających zastosowanie jako luty, podano w tablicy.

tmp1815-1Skład chemiczny i temperatura topnienia eutektycznych lutów na osnowie idu.

 

Luty na osnowie galu.
Gal ma bardzo niską temperaturę topnienia (29,8°C), toteż eutektyczne stopy na jego osnowie należą do najniżej topliwych metali. W związku z tym niektóre z nich wykorzystuje się jako luty, np. do łączenia części w automatycznych urządzeniach sygnalizacyjnych, alarmowych, wyłącznikach itp.

Skład chemiczny i temperaturę topienia ważniejszych eutektycznych lutów na osnowie galu podano w tablicy.

tmp38a4-1Skład chemiczny i temperatura topnienia eutektycznych lutów na osnowie galu.