Znaki miejskie – Głogów

Złotnictwo głogowskie okres świetności — tak pod względem rangi wyrobów jak i liczby majstrów — przeżywało w dobie renesansu i baroku. Aż dziw, że cech złotniczy powstał w Głogowie dopiero u schyłku XVII w., kiedy sztuka złotnicza już chyliła się tam do upadku. Cech ten, z braku dostatecznej liczby majstrów został rozwiązany w 1826 r., a ponownie odrodzony w 1849 r. rozwiązano ostatecznie w 1861. Przepisy cechowe z lat 1699 i 1701 nakazują używanie srebra dwojakiej próby: 12-łutowej i znakowanie jej cechą z inicjałem nazwy miasta „G” oraz 13-łutowej i znakowanie jej cechą z wyobrażeniem kruka siedzącego na gałęzi — jedno z godeł występujących na pięciopolowej tarczy herbowej miasta. W późniejszym okresie (data nie ustalona) znaku z literą G” używano do znakowania srebra próby 10 i 11-łutowej, zaś znaku z krukiem — do srebra 12-łutowego. Znaku z literą „G” używano jeszcze w drugiej połowie XIX w. Na początku XIX w., zapewne na krótki ^ okres, wprowadzono w Głogowie dodatkowe cechowanie wyrobów znakiem probierza. Podobnie jak w Świdnicy, używano do tego celu Uter majuskułowych, bitych w negatywie. Świadczy o tym litera ,,A spotykana na ówczesnych wyrobach obok cech imiennych i znaku miejskiego Głogowa. Jak można się domyślać obyczaj ten niebawem zaginął. Znak miejski z literą ,,G” występuje również w niedalekim Zgorzelcu i choć litera w znaku głogowskim często miewa liściasty ozdobnik nie spotykany gdzie indziej, to jednak bywają i tu znaki ze zwyczajną majuskułą jak w Zgorzelcu, co może być źródłem pomyłek.

tmpf421-1tmp9f51-1Rysunki wszystkich znaków (z wyjątkiem Nr 2 i 4) oraz ich datowanie wg Hintzego I s. 110. Istnieje jednak prawdopodobieństwo, że powtórzony tu za Hintzem znak Nr 5 jest niezbyt poprawnym jego rysunkiem cechy, którą odnalazłem na wielu czystych odbitkach i reprodukuję tu pod Nr 4.

Znak Nr 2 — rysunek i datowanie wg kielicha i pary ampułek — obiekty te wykonał M. Francke (ok. 1685—1701) — z kościoła paraf, w Żerkowie woj. kaliskie Znak Nr 4 — rysunek i datowanie na podstawie cech wybitych na następujących zabytkach: kielich mszalny roboty J.G.J. Schafera (1712—1732) z kościoła paraf, w Gdańsku — Matami2; puszka opatrzona inskrypcją fundacyjną z 1716 r., wykonana przez monogramistę „IS”, a przechowywana w kościele paraf, w Świeciechowej woj. leszczyńskie; kielich z inskrypcją fundacyjną z 1757 r. wykonany przez J.G. Schafera (ok. 1743—1762) z kościoła fil. w Wieleniu Zaobrzańskim woj. leszczyńskie3.