TOPIENIE SREBRA

Czyste srebro, wydzielone przez rafinację w postaci pyłu, stapiać należy w tyglach grafitowych z niewielkim dodatkiem sody, która powoduje redukcję ewentualnej pozostałości nie rozłożonego chlorku srebra.

Stapianie chlorku srebra w celu otrzymania srebra metalicznego przeprowadza się w tyglach glinianych z większą ilością sody. Na dno tygla wsypuje się nieco sody, a następnie mieszaninę chlorku srebra z sodą kalcynowaną (w ilości równej połowie ciężaru chlorku srebra) oraz azotanem potasowym (w ilości 1/8 ciężaru chlorku srebra). Tygiel wypełnia się tą mieszaniną do 2/3 jego wysokości i umieszcza w piecu pod dobrym wyciągiem. Stopiona mieszanina przez pewien czas utrzymuje się w konsystencji lekko płynnej, a później podnosi się temperaturę pieca aż do chwili, gdy zmniejszy się znacznie zawartość tygla. Wtedy dodaje się następną porcję chlorku srebra albo też odlewa szlakę, a znajdujący się na dnie tygla stopiony metal przelewa do dobrze ogrzanej formy żelaznej lub też granuluje. Niekiedy — po wyjęciu tygla z pieca — nie wylewa się stopionego metalu, lecz po ostygnięciu rozbija tygiel, przy czym szlaka częściowo odpada, a częściowo zostanie usunięta po zanurzeniu srebra w zimnej wodzie. Zlewek oczyszcza się zupełnie po wygotowaniu w rozcieńczonym kwasie siarkowym.

Przy sporządzaniu stopów srebrowo-miedziowych początkowo w tyglu grafitowym stapia się srebro, a następnie dodaje miedź oraz nieco boraksu. W razie stapiania srebra w piecu koksowym najczęściej umieszcza się w tyglu razem miedź i srebro, przy czym miedź umieszcza się zawsze na spodzie tygla. Przy stapianiu srebra różnej próby zasadą jest kłaść srebro próby najniższej na spód tygla. Taki sposób ułożenia metali w tyglu powoduje większą jednorodność stopionego materiału. Stare przepisy złotnicze zalecają przy topieniu większych ilości srebra dodanie do tygla — przed wylaniem stopionego metalu — wosku, łoju lub miałkiego węgla drzewnego. Dodatek ten w znacznej mierze zapobiega „praskaniu srebra”. Przy odlewaniu dużych ilości srebra, w celu otrzymania materiału pozbawionego wzdymek, stopiony metal wylewa się do dobrze ogrzanego wlewaka w ten sposób, że z jednej strony na ścianę wlewaka spływa strumień srebra, a z drugiej strony wlewa się dużą ilość gorącej wody. Czynność tę wykonywać musi dwóch ludzi —jeden wylewa z tygla stopiony metal, a drugi wlewa do wlewaka gorącą wodę.

Jak już wspomniano, przy topieniu srebra należy unikać jego przegrzewania zarówno pod względem temperatury, jak i czasu trwania topienia, gdyż srebro przyjmuje dużo tlenu i przy zastyganiu wydziela go niekiedy bardzo gwałtownie, przy czym może dojść nawet do eksplozji.

Zjawiska tego można uniknąć przez dodanie niewielkiej ilości odtleniacza zawierającego fosfor.
Nie należy obawiać się „praskania”, jeżeli w skład stopu wchodzi choćby mała ilość miedzi, gdyż znajdujący się w stopie tlen łączy się z miedzią, tworząc tlenki.
Za najbardziej właściwą temperaturę odlewu należy uznać 1100°C. Odlew przeprowadza się nie zachowując specjalnej ostrożności. Sporządzając jednak stopy przeznaczone do obróbki mechanicznej, odlew należy wykonać przy niezbyt wysokiej temperaturze, a formę lub wlewak wypełniać tak powoli, aby uniknąć sfalowania zlewka.