Dmuchawka i pistolet do lutowania

Do lutowania wyrobów z metali szlachetnych używa się najczęściej płomienia palnika gazowego. Gdzie nie ma gazu, stosowana jest do tego celu benzyna, spirytus lub acetylen w odpowiednio skonstruowanych lampach do lutowania. Aby podwyższyć temperaturę płomienia, używa się dmuchawki ustnej. Jest to rurka sporządzona z mosiądzu, o długości 30-40 cm, kolankowato wygięta, zakończona otworkiem.

Przez drewniany lub kauczukowy ustnik wprowadza się do dmuchawki powietrze, które spręża się i uchodzi drugim końcem rurki umieszczonym w płomieniu palnika, co powoduje znaczne podniesienie temperatury płomienia. Dmuchawka pozwala również skierować płomień w żądane miejsce. Przy drobniejszych, delikatniejszych oraz niewiele czasu zajmujących lutowaniach dmuchawka ustna jest najdogodniejsza w użyciu, gdyż można nią najprościej regulować temperaturę płomienia użytego do lutowania.

Przy pracach wymagających dużo lutowania użycie dmuchawki ustnej byłoby zbyt męczące, dlatego też w takich przypadkach stosuje się pistolet gazowy.

Pistolety do lutowania mają najrozmaitszą budowę. Przeważnie składają się one z dwóch rurek mosiężnych, złączonych przy końcu w postaci kuli lub też kolankowato wygiętego zakończenia. Jedną z tych rurek przepływa gaz świetlny, a drugą sprężone powietrze, którego dostarcza nożny mieszek, elektryczny kompresorek lub też dmuchawka wodna. Pistolety te mają kurki regulujące tak dopływ gazu, jak i powietrza lub też tylko gazu. Kurek umieszczony jest w taki sposób, że można nim dowolnie manipulować kciukiem prawej ręki, trzymającej dmuchawkę. Mają one również niekiedy tzw. wieczny płomyczek, tj. cienką rureczkę, połączoną z dopływem gazu, który umożliwia natychmiastowe zapalenie pistoletu.

Płomień, jaki daje dmuchawka ustna czy też pistolet, składa się z dwóch stożków różniących się między sobą temperaturą oraz własnościami.
Stożek zewnętrzny, prawie zupełnie nie świecący, jest bardzo gorący i ma własności utleniające. Najwyższą temperaturę stożek ten ma na samym końcu. Stożek wewnętrzny jest ciemny, ma niższą temperaturę oraz własności redukujące. Na ogół w procesie lutowania przy użyciu lutówek można używać tak jednej, jak i drugiej części płomienia bez poważniejszego wpływu na wyniki lutowania. Inaczej jednak przedstawia się sprawa, gdy pistoletem stapia się emalię, wtedy — zależnie od rodzaju emalii — używać należy tylko albo redukcyjnej części płomienia, albo też utleniającej. Niewłaściwy płomień może bowiem spowodować zmianę barwy emalii.