Lutówki cz.2

Przy tzw. „twardym” lutowaniu używa się jako lutówki fosforanu sodowego lub amonowego, które, podobnie jak boraks, rozpuszczają w sobie stopione tlenki metali. Fosforan sodowy należy przed użyciem dokładnie wysuszyć; kryształy tego związku, tracąc wodę, rozpadają się na biały proszek, którego używa się jako lutówki.

Prócz wspomnianych związków chemicznych w postaci stałej, używa się również z powodzeniem lutówek płynnych. Dla złota specjalnie dogodna jest lutówka znana w handlu pod nazwą „Fluoron”. Bardzo dobrą, płynną lutówką jest również roztwór kwasu fosforowego w wodzie z dodatkiem mocnego spirytusu. Lutówki mają tę przewagę nad boraksem, że jako płyny są dogodniejsze w użyciu, a prócz tego przy ogrzewaniu nie wzdymają się i nie usuwają na boki ułożonych w miejscu lutowania kawałków lutu.

Jako dobrej lutówki używa się również mieszaniny boraksu z kwasem borowym, sodą i potażem. Mieszaninę tę po rozpuszczeniu w wodzie należy przez dłuższy czas ogrzewać, aby usunąć znajdujący się w sodzie dwutlenek węgla.

Dobre wyniki daje również mieszanina boraksu, kwasu borowego i fosforanu sodu w stosunku 1:3:1. Lutówka do twardego lutowania składa się z 30 g fosforanu sodowego, 120 g kwasu borowego i 1 l wody destylowanej.

W procesie lutowania wyrobów srebrnych najlepsze rezultaty daje lutówka sporządzona z odwodnionego boraksu, wyżarzonej soli kuchennej i węglanu potasowego w stosunku 2:4:4. Lutówka ta zapewnia zawsze dobry wynik lutowania. Użyty jaka lutówka czysty boraks wysycha i spala się wcześniej niż lut może się stopić i spłynąć w miejsce lutowane. Mieszaniny boraksu z solą kuchenną i potażem używa się w takiej ilości, aby lut w czasie lutowania spływał zupełnie swobodnie. Oprócz tej najlepszej lutówki przy lutowaniu wyrobów srebrnych używa się, jako środka pomocniczego, mieszaniny wyżarzonego pyłu węgla drzewnego i węglanu potasowego. Mieszaninę tę zarabia się zimną wodą na papkowatą masę, którą rozprowadza się w miejscach lutowanych włosianą szczotką, po uprzednim posypaniu tych miejsc lutówką. Po zakończeniu lutowania mieszaninę boraksu i potażu usuwa się z przedmiotu przy użyciu ostrej szczotki. Gdy lutowanie się nie powiodło, tj. gdy w miejscu lutowania powstaje plama, można natychmiast przeprowadzić je ponownie.