Platynowanie

Srebro oraz wszystkie stopy miedzi można platynować bezpośrednio; inne metale należy uprzednio pomiedziować. Przedmioty polerowane po cienkim platynowaniu pozostają w dalszym ciągu błyszczące. Po grubym platynowaniu przedmioty powinny być szczotkowane i polerowane.

Platynowanie galwaniczne. Jeden z najlepszych przepisów na kąpiel platynową pochodzi od Bottgera. Kąpiel tę, według Langbeina, sporządza się w następujący sposób: w 2 l wody rozpuszcza się 500 g kwasu cytrynowego i zobojętnia wodorotlenkiem sodu. Do wrzącego roztworu wprowadza się, mieszając, chloroplatynian amonowy świeżo strącony z 75 g suchego chlorku platynowego, następnie ogrzewa się roztwór aż do zupełnego rozpuszczenia się tego związku, oziębia i rozcieńcza wodą do objętości 5 l, a w końcu dodaje 4-5 g chlorku amonowego. Kąpiel ta działa w temperaturze 80-90°C przy napięciu 5-6 V i nieznacznej odległości anody od przedmiotu platynowego.

Chloroplatynian amonowy sporządza się przez działanie chlorkiem amonowym na stężony roztwór chlorku platynowego, przy czym strąca się żółty osad. Osad ten przemywa się dokładnie rozcieńczonym salmiakiem i od razu dodaje do wrzącego roztworu octanu sodowego. Phanhauser zaleca kąpiel platynową o składzie:

chlorek platynowy    4 g
fosforan amonowy    20 g
fosforan sodowy    100 g
woda destylowana    1 l

Kąpiel tę sporządza się w następujący sposób: chlorek platynowy rozpuszcza się w 100 ml wody, a następnie przygotowuje się roztwór fosforanu amonowego w 200 ml wody. Obydwa roztwory zlewa się w jedno naczynie i miesza, przy czym powstaje żółty osad, który rozpuszcza się w roztworze fosforanu sodowego w 700 g wody destylowanej. Kąpiel tę podgrzewa się do wrzenia.

Platynowanie przeprowadza się w naczyniach emaliowanych lub szklanych przy napięciu ok. 4,5 V. Jako anod używa się płytek platynowych. Anody te prawie zupełnie nie rozpuszczają się w kąpieli, dlatego też dla utrzymania zawartości metalu w równowadze należy do kąpieli dodać od czasu do czasu nieco chloroplatynianiu amonowego.

Platynowanie przez kontakt. Sporządzona według Fehlinga kąpiel do platynowania przez kontakt na skład następujący:

chlorek platynowy 10 g
sól kuchenna    200    g
woda destylowana 1 l

Do kąpieli tej dodaje się wodorotlenu sodowego, aż do reakcji alkalicznej. Kąpiel podgrzewa się do wrzenia, używając cynku jako kontaktu.