Kąpiele zlotowe – Platerowanie cz.1

Do złocenia używać można kąpieli zimnych lub ciepłych, zależnie od rodzaju i powierzchni złoconego przedmiotu. Na ogół do złocenia przedmiotów większych używa się kąpieli zimnych.

Ciepłe kąpiele działają z małą zawartością złota, a mianowicie 1 g złota na 1 1 kąpieli; dają one osad grubszy, bardziej równomierny, o pięknym odcieniu. Temperatura tych kąpieli wynosi 60-70°C.

Kąpiele zimne zawierają najczęściej ok. 3,5 g złota w 1 l kąpieli.

Sporządzanie kąpieli zlotowych. Kąpiele zlotowe sporządzać można z gotowych preparatów, co nie przedstawia żadnych trudności, gdyż zakupiony preparat należy tylko rozpuścić w odpowiedniej ilości wody. Kąpiele te przygotowywać można również z czystego chlorku zlotowego. W tym celu chlorek złotowy i cyjanek potasowy rozpuszcza się w ciepłej wodzie, a następnie dodaje się resztę soli (według przepisu) i ogrzewa aż do zupełnego rozpuszczenia się wszystkich związków. Można również osobno rozpuścić chlorek złotowy i cyjanek potasowy, a oddzielnie — znacznie trudniej rozpuszczalne pozostałe związki chemiczne i w końcu zlać razem obydwa roztwory. Ponieważ chlorek złotowy zawiera ok. 50% czystego złota, zatem na 1 g czystego złota należy użyć 2 g jego chlorku.

Sporządzenie kąpieli z czystego złota przeprowadza się w ten sposób, że złoto rozpuszcza się w wodzie królewskiej, dając na każdy gram złota 10 ml kwasu solnego i 3 ml stężonego kwasu azotowego. Rozpuszczanie złota przeprowadza się w misce porcelanowej, umieszczonej w niezbyt ogrzanej łaźni piaskowej lub wodnej, pod dobrym wyciągiem. Po rozpuszczeniu się złota roztwór odparowuje się do małej objętości, tj. aż do chwili, gdy zaczną się wydzielać kryształy chlorku zlotowego barwy ciemobrunatnej. Wtedy zdejmuje się parownicę z łaźni, dodaje ciepłej wody destylowanej i zobojętnia amoniakiem lub sodą, tak aby zanurzony do roztworu papierek lakmusowy niebieski nie zmieniał barwy na czerwoną.

W osobnym naczyniu rozpuszcza się cyjanek potasu w ciepłej wodzie destylowanej. Po złączeniu obydwu roztworów tworzy się bezbarwny cyjanozłocian potasowy, który powinien być przechowywany w dobrze zamkniętym naczyniu szklanym. Pozostałe sole, których należy użyć do sporządzenia kąpieli, rozpuszcza się osobno w ciepłej wodzie, miesza z otrzymanym poprzednio cyjanozłocianem i całość zagotowuje. Jeżeli użyte chemikalia były czyste, kąpiel w ten sposób sporządzona powinna być klarowna.