Wydzielanie szczerego złota i srebra.
a) za pomocą rtęci:
Zmielony materiał n. p. tygle, popioły i t. p. zawierające złoto i srebro po przesianiu przez sito, po wypłukaniu i wysuszeniu, miesza się z rtęcią, która rozpuszcza w sobie złoto i srebro. Nadmiar rtęci przeciska się przez skóry irchowe. — Amalgamat praży się w retortach glinianych, a para rtęciowa przechodząca przez rury oziębiane zimną wodą, skrapla się i spływa do podstawionego naczynia. Retortę glinianą rozbija się, a osad z ołowiem, glejtą i kamieniem winnym, topi się i odpędza na testach.
Ilość ołowiu jako dodatku była podana powyżej w tabeli podług próby przypuszczalnej. — Na testach czyści się złoto i srebro od cynku, cyny i innych domieszek, które wnikają do testu.
b) za pomocą kwasu azotowego:
Złoto topi się ze szczerym srebrem w stosunku na 1 część szczerego złota, 2 1/2 części szczerego srebra, walcuje się na cienką blaszkę lub proszkuje i gotuje się z silnym kwasem azotowym lub na większą skalę z kwasem siarkowym (afinacja), srebro rozpuszcza się, a złoto szczere pozostaje.
c) przez wypalanie i topienie n. p. kreców, szlifów i t. p. odpadków zawierających złoto, z glejtą ołowianą, solą i szkłem ołowianem przez co zanieczyszczenia idą do żużla, jak n. p. cynk, cyna, arsen, antymon.
Materiał oczyszczony w ten sposób trzeba odpędzać na testach. Zależnie od stopnia oczyszczenia manipulacje te muszą być tak długo zastosowane, aż otrzyma się szczere złoto i srebro. Do powyższego celu używa się także elektrycznego wydzielania.
Używa się także cyjanku potasowego rozpuszczonego we wodzie, który w przystępie powietrza rozpuszcza złoto, a wydziela się złoto przy pomocy elektrolizy łub działaniem pyłu cynkowego.
Szczere srebro otrzymuje się rozpuszczając złamki srebrne w rozwodnionym kwasie azotowym na większą skalę w kwasie siarkowym, unikając nadmiaru kwasu. Roztwór rozwadnia się następnie dużą ilością destylowanej wody i zanurza się blachę miedzianą, która pokrywa się szczerem srebrem. — Przez poruszanie blachy miedzianej w rozczynie, srebro jako proszek opada na dno, a świeże srebro strąca się na blasze.
Roztwór powinien zawierać tylko małą ilość kwasu azotowego. Otrzymane srebro filtruje się, suszy i topi.
Jeżeli kwas solny dodamy do roztworu pozbawionego srebra nie strąca białego osadu, to znaczy, że nie ma srebra.
Drugi sposób. Do rozczynu rozpuszczonego srebra dodaje się kwasu solnego dopóki strąca się biały osad chlorku srebrowego. Płyn nad osadem wylewa się, osad filtruje się, płucze gorącą wodą tak długo, aż woda z amoniakiem nie zabarwia się na niebiesko. Wilgotny chlorek srebra daje się na miskę porcelanową, wlewa się 3 części wody i 1 część kwasu solnego, wrzuca się paski cynku, które sztabką szklaną wciska się do roztworu. Wydziela się szczere srebro, a w płynie pozostaje rozpuszczony chlorek cynku. Po kilku godzinach częstego mieszania osad szczerego srebra filtruje się, płucze gorącą wodą, suszy, topi się z boraksem lub bez topienia używa się wprost do sporządzania preparatów srebrnych, jak np. azotanu, chlorku, siarczku, cyjanku i cyjanku potasowego srebra.
Ziarnowanie, czyli granulowanie złota i srebra w celu wydzielania szczerego złota i srebra i rozdzielenia następnego złota od srebra, uskutecznia się w ten sposób, że bryłę złocistą topi się w tyglu, następnie cienkim strumieniem wylewa się do większego szerokiego naczynia napełnionego wodą, w której druga osoba porusza miotłą brzozową zanurzoną w wodzie. Stopiony złocisty materiał w zetknięciu z ruchomą miotłą rozdrabnia się na kuleczki i pył.
Złoto ziarnowane rozpuszcza się w wodzie królewskiej i strąca się siarczanem żelazawym, a z roztworu wydziela się szczere srebro.