TERMICZNA OBRÓBKA STOPÓW cz.1

Dla uwolnienia od napięć wewnętrznych stopu po obróbce mechanicznej na zimno, poddaje się go obróbce termicznej, tzn. ogrzewaniu, żarzeniu lub wyżarzaniu.

Temperatura i czas trwania obróbki termicznej w celu uzyskania częściowej lub całkowitej rekrystalizacji zależą od składu stopu oraz stopnia jego obróbki mechanicznej i — aby uniknąć strat — muszą być praktycznie wypróbowane. I tak np. blacha srebrna próby 0,800, wyżarzona w piecu muflowym przez 10 minut w temperaturze 720°C, traci 93% swej twardości, którą nabyła przez wy walcowanie jej z 10 na 16 cm długości. Podobnie zachowuje się złoto próby 0,583 barwy czerwonej; tej samej próby złoto barwy bladożółtej dla uzyskania tego samego stopnia przekrystalizowania wymaga dłuższego czasu żarzenia.

Należy jednak pamiętać, że zbyt długie lub dokonane w zbyt wysokiej temperaturze żarzenie stopu może spowodować nie polepszenie, lecz pogorszenie jego własności mechanicznych, gdyż prowadzi do niewłaściwego przekrystalizowania lub do powstania szkodliwych dla stopu związków chemicznych. Wyżarzanie oraz kucie stopów srebra odbywać się powinno w temperaturze 500-650°C. Powyżej 750°C następuje bowiem przegrzanie stopu, co powoduje jego kruchość i łamliwość, a tym samym nieprzydatność dla obróbki mechanicznej. Gotowe wyroby oraz półfabrykaty srebrne powinny być po raz ostatni wyżarzone poniżej 600°C, gdyż wtedy uzyskuje się najpiękniejszą politurę.

Stopy złota żółtego próby 0,583, ogrzewane przez 15 minut w temperaturze 750°C, bardzo szybko tracą swoje napięcie wewnętrzne, zyskując najwyższą ciągliwość. Ogrzane powyżej 800°C, zaczynają tracić na ciągliwości, przyjmując strukturę grubokrystaliczną, nieodpowiednią dla obróbki mechanicznej.

Złoto barwy czerwonej próby 0,583 najwyższą swoją ciągliwość uzyskuje przy żarzeniu przez 30 minut w temperaturze 700°C.

Złoto próby 0,750 wyżarza się do temperatury 800°C; powyżej tej temperatury następuje zmniejszenie jego ciągliwości, twardości i wytrzymałości.

Jak widać z powyższego, właściwie przeprowadzona obróbka termiczna ma doniosły wpływ na uzyskanie korzystnych własności fizycznych i mechanicznych stopów metali szlachetnych.