Piece do topienia metali szlachetnych

Większe ilości metali szlachetnych stapia się w specjalnych piecach do topienia. Istnieje wiele odmian takich pieców, różniących się między sobą budową oraz źródłem energii cieplnej. Większe ilości metali (powyżej 10 kg) stapia się najczęściej w piecach koksowych. Są one zbudowane z ogniotrwałej cegły, a w ich wnętrzu znajduje się ruszt lub trójnóg, na którym umieszcza się tygiel. Pod rusztem mieści się palenisko, które wypełnia się koksem w ten sposób, by tygiel co najmniej do połowy swojej wysokości otoczony był koksem. Piece te wymagają dobrego wyciągu kominowego oraz urządzenia do wdmuchiwania powietrza w celu podniesienia temperatury pieca. W takich piecach tygiel nakrywa się pokrywą szamotową lub dużym kawałkiem węgla drzewnego. Aby uniknąć oziębiania się, a nawet pęknięcia tygla — co może być spowodowane przez wdmuchiwane zimne powietrze—w luki, powstałe wokół tygla ze spalania się koksu, należy ciągle dosypywać drobne kawałki koksu.

Znacznie wygodniejsze w użyciu, chociaż mniej ekonomiczne, są piece naftowe, benzynowe, acetylenowe, gazowe i elektryczne.

Wszystkie typy pieców są przenośne, zajmują niewiele miejsca; są one zbudowane z szamoty i ogniotrwałej glinki, izolowane azbestem, w oprawie z żelaznej blachy. Największą popularnością cieszą się piece gazowe, w których można regulować temperaturę, a stapianie przeprowadzać czysto i szybko. W mniejszych piecach gazowych można stapiać czyste metale, umieściwszy piec na stole; przy stapianiu odpadków metali szlachetnych piec umieścić należy pod dobrym wyciągiem. Do pieców gazowych stosuje się dmuchawki elektryczne lub wodne.

Najwygodniejsze, choć najdroższe w użyciu, są piece elektryczne. W piecach tych można uzyskać tak wysoką temperaturę (ok. 3000°C), że z łatwością można w nich topić platynę.

Wszystkie rodzaje pieców należy rozgrzewać, a— po zakończeniu topienia —  chłodzić stopniowo i powoli.

Temperaturę pieców mierzy się przyrządami zbudowanymi na różnych zasadach, zwanymi pirometrami. Jednym z najbardziej praktycznych pirometrów jest pirometr optyczny o nazwie „Pyropto”; umożliwia on pomiar temperatur w zakresie 700-2000°C, a więc zupełnie wystarczających dla celów złotniczych.

W braku pirometru, dla określenia temperatury pieca koksowego można posłużyć się podaniem barwy żaru. Czerwona barwa wskazuje na temperaturę 600-850°C; barwa od ciemno- do jasnożółtej — 850-1100°C; powyżej 1200°C — barwa żaru jest biała.